De heilige Kyros en Johannes, wonderdoende en onbaatzuchtige artsen van Alexandrië. Kyros was van jongsaf als arts opgeleid en hij legde zich er vooral op toe de armen bij te staan die geen honorarium konden betalen. Deze toewijding bracht verschillende mensen ertoe ook zelf christen te worden. Tijdens de vervolging van Diokletiaan werd hem het werken onmogelijk gemaakt. Daarom trok hij naar Arabië waar hij monnik werd, maar wel zijn werken van barmhartigheid voortzette.
Johannes was een soldaat uit Edessa, die in Jeruzalem gestationeerd was. Daar hoorde hij spreken over Kyros en zijn werk; hij trok naar hem toe om les te krijgen en hem te helpen bij zijn dubbele taak van geneesheer en prediker.
Daar kwamen ook andere vluchtelingen uit Egypte die verhaalden hoe in Kanopus de weduwe Athanasia met haar drie dochters Theodotia, Theoktista en Eudoxia na de martelingen zwaar gewond in de gevangenis waren geworpen en er ellendig aan toe waren. Zonder angst voor hun eigen veiligheid trokken Kyros en Johannes erheen om hen te helpen, maar zij werden gegrepen en voor het oog van de gevangen vrouwen eveneens aan de martelingen onderworpen. Toen de monniken standvastig bleven, werden de vrouwen opnieuw gefolterd, maar geen van allen wilde Christus verloochenen. Tenslotte werden zij onthoofd, in 311.

De heilige Tryfena uit Kyzikos was de dochter van de senator Anastatios. Tijdens een Dionyssosfeest spotte zij met de afgoden en beleed haar geloof in Christus. Zij werd in een gloeiende oven geworpen, maar kwam daar ongedeerd uit tevoorschijn. Daarna werd zij voor de leeuwen geworpen, maar die raakten haar niet aan. Tenslotte werd zij gedood door een opgehitste stier.

De heilige Elia Ardoenis was de barbier van Kalamata, en zoals wel meer met heetgebakerde Grieken gebeurde: in grote woede om een onrechtvaardige behandeling liet hij zich als Turk inschrijven. Weer tot zichzelf gekomen, kreeg hij spijt van wat hij gedaan had, maar er was geen rechtstreekse weg terug. Zoals bijna gewoonte was in een dergelijk geval, vluchtte hij naar de Athos, de monniks-republiek die min of meer als vrijhaven fungeerde en waar moslim-afvalligen niet vervolgd werden door de Turkse overheid. Hij werd daar weer opgenomen in de kerk, met een speciale Canon die voor zulke gelegenheden gezongen werd. Na de chrisma-zalving werd hij monnik.
Zo had hij zijn leven rustig kunnen voortzetten tot aan het natuurlijke einde, maar zijn geweten liet hem geen rust. De woorden van de Heer: ‘Wie Mij belijdt voor de mensen, die zal ook Ik belijden voor Mijn Vader Die in de hemel is; maar wie Mij verloochent voor de mensen, die zal ook Ik verloochenen voor Mijn Vader Die in de hemel is’ bleven hem steeds in gedachten. Omdat hij na acht jaar nog geen rust kon vinden, gaf zijn geestelijke vader hem de raad om terug te keren naar Kalamata, en zijn geloof openlijk te belijden, zoals hij het ook openlijk verloochend had. Dit deed hij, en hij werd verbrand in 1686.

De heilige Niketas, bisschop van Novgorod, was een van de kluizenaars van het Holenklooster in Kiev, maar de roem van zijn heilig leven drong door naar buiten en hij werd tot bisschop gekozen van Novgorod. Hij aanvaardde dit als een opdracht van de Heer en werd gewijd. In het bisschopspaleis verzwaarde hij nog zijn ascese, maar tegelijk opende hij heel zijn hart voor de noden van hen die aan hem waren toevertrouwd. Zo werd zijn gebed om regen verhoord in een tijd van verschroeiende droogte, en zo doofde hij ook een felle brand die heel de uit hout opgebouwde stad dreigde te verwoesten. Dertien jaar diende hij in zijn ambt en stierf toen in 1108.

De heilige Metranos te Alexandrië werd als christen gevangen genomen tijdens de vervolging van Decius. Ook al werd hij op de heftigste wijze gefolterd, toch wilde hij geen woord tegen Christus spreken. Toen werd hij buiten de stad gesleept en door steniging gedood.

De heilige Viktorinos, Viktor, Nikeforos, Klaudios, Diodoros‚ Serapion en Papias werden tijdens de vervolging van Decius in Corinthe gruwzaam gefolterd en ter dood gebracht in 251.

De heilige Marcella werd reeds zeven maanden na haar huwelijk weduwe. Ofschoon de consul van Rome haar tot zijn vrouw wilde maken en haar op alle mogelijke wijzen zocht over te halen, wilde zij geen tweede huwelijk sluiten, maar de rest van haar dagen aan God wijden. Haar voorbeeld waren de grote kluizenaars uit het Oosten. Zij droeg grove kleding, at nooit meer vlees en dronk geen wijn, en betrachtte de uiterste voorzichtigheid in de omgang met mannen.
Haar levenswijze trok andere jonge vrouwen aan, en zo ontstonden in Rome de eerste vrouwengemeenschappen, voor wie de heilige Hiëronymos de raadsheer was. Ook vanuit Bethlehem stuurde hij hij haar brieven, waarvan verschillende bewaard zijn gebleven.
Onder Alarik veroverden de Gothen de eeuwige stad en plunderden die in 410. Marcella werd met de zweep afgeranseld om haar te dwingen haar schatten, die ze wel verborgen moest hebben, prijs te geven, want de soldaten begrepen niet dat zij alles aan de armen had weggeschonken. Toen zij hen echter op de knieën smeekte haar dochter te sparen, kregen de barbaren medelijden, en zij brachten de twee vrouwen in de grote Pauloskerk, die evenals die van de heilige Petros, tot asielplaats was verklaard door Alarik. Zo kon haar dochter het beleg overleven, maar Marcella overleed nog in hetzelfde jaar ten gevolge van de doorstane mishandelingen.

De heilige Gaudius, bisschop van Evreux. De zetel was lang vacant geweest tijdens het voortdurende oorlogsgeweld in de eeuw der volksverhuizingen, maar tenslotte wijdde de heilige bisschop van Rouen, Germanos, een andere heilige voor de ongelukkige stad. Hij gaf zich met heel zijn persoon aan die taak. Overdag trok hij rond door de dorpen van de streek om het Evangelie te prediken, de nachten bracht hij door in gebed om zegen te krijgen over zijn werk. Veertig jaar hield hij deze uitputtende arbeid vol, toen was hij geheel versleten. Hij wijdde een opvolger en trok zich terug in een kluizenarij die reeds verschillende heiligen had voortgebracht. Hij bereikte daar de hoogste graden van het contemplatief gebed en stierf in 491.

De heilige Maidoc, bisschop van Ferns in Ierland. Hij was geboren in Ierland, maar toen hij nog heel jong was, trok hij naar Wales, waar hij lange tijd leefde onder de hoede van de heilige David. Deze zond hem tenslotte met een aantal gezellen terug naar zijn vaderland om daar het missiewerk te voltooien. Hij stichtte daar een aantal kerken en kloosters en werd bisschop van Ferns. Daar stierf hij ook, in 632. Maidoc behoort tot de beroemdste heiligen van Ierland.

Ook nog op deze dag de heilige martelaren: Saturninus, Thyrsos, Victor, Tharcisius, Zoticus, Kyriakos en hun gezellen, die in Alexandrië hebben geleden.

Eveneens op deze dag de gedachtenis van de heilige Pouangus, monnik in Troyes, 6e eeuw; Ulpha, moniale in Amiens, 750; Bobinus, bisschop van Troyes, 766; Geminianus, bisschop van Modena; en Julius, priester in Milaan tijdens de regering van keizer Theodosios.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.