De zondag tussen 11 en 17 december – zondag van de voorvaders.
Gedachtenis van de Voorouders des Heren. Heel het geslacht der door God geroepenen wordt herdacht, vanaf Adam, de Aartsvaders, de heilige Koningen en Profeten, tot de Drie Jongelingen van Babylon.

De heilige Daniël de Styliet was l een der eerste j navolgers van de heilige Simeon de Styliet. Hij was geboren in de buurt van Samisate (Syrië) als de afgebeden vrucht na een langdurig kinderloos huwelijk. Toen hij 5 jaar oud was, brachten zijn ouders hem, volgens hun gelofte, naar het klooster terwijl hij nog niet gedoopt was, opdat hij tegelijk christen en monnik zou worden. De hegoumen liet hem een van de boeken halen die daar lagen om voorgelezen te worden. De jongen deed wat hem gezegd was en bracht het Boek Daniël mee: zo kreeg hij zijn naam.
Hij was nog te jong om als monnik te leven, daarom werd hij weer aan zijn ouders meegegeven en hij bleef bij hen tot hij 12 jaar was. Toen was de jonge Daniël niet meer te houden: hij liep weg naar het klooster en smeekte de hegoumen hem op te nemen en hij zei dat hij veel liever wilde sterven als hij het harde leven niet kon verdragen dan terug te gaan. Hij werd nu toegelaten maar mocht nog geen habijt dragen. Toen kwamen Daniëls ouders en zij overreedden de hegoumen de opname te vervroegen omdat de jongen hiertoe zo klaarblijkelijk was voorbestemd.
Daniël werd al spoedig de vertrouweling van de hegoumen en deze nam hem eens mee op reis naar Antiochië en, op verzoek van de jonge monnik. naar de heilige Simeon. Daar mocht hij de pilaar beklimmen en hij werd hartelijk verwelkomt en gezegend door de Styliet die met hem sprak over de liefde van God.
Daniël bleef in het klooster tot aan de dood van de hegoumen, maar toen de monniken hem daarna als diens opvolger wilden kiezen, vertrok hij naar Simeon de Styliet die hem een paar weken bij zich hield en toen wegzond. Daniël wilde toen de heilige plaatsen gaan bezoeken maar werd weerhouden door de oorlogstoestand in Palestina; daarom ging hij naar Constantinopel, in 452. Hij nam zijn intrek in een oude heidense tempel om rechtstreeks te strijden tegen de demonen die hier hun wijkplaats hadden, en verbleef daar negen jaar, min of meer als een dwaas om Christus. Toen werd hij gevonden door Sergios, de verzorger van de overleden Simeon de Styliet, die door hem met zijn mantia naar Constantinopel gezonden was.
Daniël had in deze jaren vrienden gemaakt onder de bewoners en een van hen bouwde nu een zuil voor hem op een heuvel bij de Bosporus. Daniël vestigde zich daarop terwijl Sergios hem diende zoals hij dat vroeger Simeon had gedaan. De zuil werd spoedig een attractie voor vele nieuwsgierigen. Er werden ook allerlei zieken heengebracht en op de zuil gehesen, waar Daniël hun de handen oplegde en vaak genas. Ook Patriarch Gennadios, die Daniël al vanaf diens komst goed gezind was, liet zich op de zuil brengen en wijdde hem tot priester. Nu vierde Daniël de heilige Mysteriën op zijn zuil.
Toen hij eens verschillende dagen aan een sneeuwstorm was blootgesteld en daarna meer dood dan levend op zijn zuil verbleef, bouwde keizer Leo een forsere zuil met een hutje om zonodig in te schuilen. Ook liet de keizer, op Daniëls verzoek, de relieken van Simeon brengen welke in een kapelletje werden ondergebracht aan de voet van de zuil. Er kwamen leerlingen, er werden cellen gebouwd, en zo werd de grondslag gelegd voor het in latere tijden imposante klooster van de heilige Daniël.
Na de dood van keizer Leo kwam Basiliskos aan het bewind, die een edict uitvaardigde tegen het concilie van Chalcedon‚ en overal ketterse bisschoppen aanstelde. Er kwam een opstand onder leiding van patriarch Akakios. Daniël kwam op diens herhaald en steeds dringender verzoek van zijn zuil, en daar hij niet meer lopen kon, werd hij in een draagkoets toegevoegd aan de troepen die Basiliskos achtervolgden. Deze viel op den duur in hun handen en stierf in de gevangenis met vrouw en kind de hongerdood. Hij werd opgevolgd door Zeno, die, evenals vroeger keizer Leo, niets ondernam zonder eerst Daniël te raadplegen.
Intussen was Daniël oud geworden. Hij schreef een laatste vermaning aan zijn monniken:
“Mijn kinderen en broeders – mijn kinderen omdat ik uw geestelijke vader ben; mijn broeders omdat God onze gemeenschappelijke Vader is – ik ga nu op weg naar onze gemeenschappelijke Vader. Ik houd teveel van u dan dat ik u zou achterlaten als wezen die treuren om het verlies van hun vader. lk draag u daarom over aan de zorg van onze Hemelse Vader, Die zowel mij als u geschapen heeft; Die alles wat bestaat met wijsheid heeft gemaakt; Die de hemelen heeft neergebogen om af te dalen; Die voor ons gestorven en verrezen is. Hij zal bij u wonen en voor alle kwaad behoeden…”
Voor de laatste maal vierde Daniël de Goddelijke Liturgie, buiten, in de koude winternacht, onder het schijnsel van de sterren. Enkele uren later was hij stervende, in aanwezigheid van de toegesnelde patriarch Eufemios. Het was de 11e december van het jaar 493. Daniël was 84 jaar oud en werd begraven aan de voet van zijn zuil.

De heilige Lukas, de nieuwe Styliet, was als soldaat op wonderbare wijze aan de dood ontsnapt, en daarom wijdde hij zich als monnik toe aan God. Hij deed zware ascese, maar na zes jaar werd hij priester gewijd en kwam nu als aalmoezenier terug in het leger, terwijl hij vasthield aan zijn ascetische levenswijze. Hij toonde voor allen een warme genegenheid en zorgde voor hen die in behoeftige omstandigheden verkeerden. Tijdens een hongersnood ging hij in het geheim naar het bezit van zijn ouders en nam daar van de levensmiddelen mee die zij hadden verzameld.
Na verloop van tijd verliet hij opnieuw de dienst en werd monnik in het klooster op de Olympos. Daar had hij het ambt van kellenaar, en om zich aan zijn gelofte van zwijgen te kunnen houden, droeg hij een steen in de mond, terwijl hij slechts met anderen in verbinding trad door middel van geschrift op een leitje. De nacht bracht hij door in gebed, staande op de takken van een boom. Toen bewonderaars hem lastig begonnen te vallen, trok Lukas weer naar zijn land terug, waar hij enkele jaren verblijf hield in een grot, waar hij werd aangevreten door insecten.
Tenslotte vestigde hij zich op een zuil bij het kerkje van de heilige Demetrios bij Chalcedon, nadat hij hiertoe was uitgenodigd door een hemels visioen, waar hem gezegd werd een schouwspel te worden, niet alleen voor de engelen maar ook voor de mensen. Met zegen van de bisschop begon hij deze ascese op 11 december 935, dag en nacht blootgesteld aan de uitersten van koude en hitte die een landklimaat met zich meebrengt, altijd levend in een ongemakkelijke houding, bezocht door allerlei kwalen. Dit jaar in jaar uit vol te houden, vergt bovenmenselijke kracht: wanneer zoiets gebeurt is zichtbaar goddelijke hulp aanwezig. Het wekte inderdaad bij het volk een sterk besef van Gods nabijheid, en dat verklaart de voortdurende stroom van bezoekers bij zulke bijzondere persoonlijkheden.
Lukas op zijn zuil werd een genadegeschenk voor de stad, een toevluchtsoord voor allen die, om welke reden ook, in nood verkeerden. Daar konden zij rekenen op een medelijdend hart, daar vonden zij troost in hun kwellingen, en vaak ook genezing voor hun ziekte. Daar beleden zij hun zonden waarvoor zij zich tegenover anderen te zeer schaamden om ze te kunnen zeggen. Daar hoorden zij de oplossing van de problemen waarin zij verstrikt waren. Daar werd hun vaak een blik in de toekomst gegund betreffende de weg die zij moesten gaan. Meer dan 40 jaar was Lukas zo de toevlucht van de inwoners van Constantinopel en de verre omtrek. Op dezelfde dag als hij dit leven begon, is hij ook gestorven, op 11 december 979. En ondanks de verwoestende hardheid van dit bestaan, bereikte hij een leeftijd van honderd jaar.

De heilige Nikon, ‘de uitgedroogde’, werd als monnik van het Holenklooster in Kiev gevangen genomen bij de invallen der Polovtsen in 1099. Om hem te verhinderen te vluchten werden hem de kniepezen doorgesneden. Na nog meer folteringen verduurd te hebben kwam hij uiteindelijk toch weer in zijn klooster terug. Ook de slavenhouder die Nikon‚ ondanks alle kwellingen‚ met zoveel toewijding gediend had, kwam naar Kiev en werd monnik en leerling van zijn vroegere gevangene.

De heilige martelaar Mirax, een Egyptenaar uit Tenessa, was eerst van Christus afgevallen, maar later bekeerde hij zich en beleed manmoedig christen te zijn. Hij is gemarteld en onthoofd rond 649.

De heilige Leontios van Monemvasia was de zoon van de gouverneur van de Peloponnesos in de nadagen van het byzantijnse keizerrijk, 15e eeuw. Hij had een wetenschappelijke opvoeding genoten, was gehuwd en had drie kinderen. Met zegen van zijn vrouw werd hij later monnik, eerst in een klein klooster in de buurt, vervolgens op de Athos, en tenslotte als kluizenaar in een grot van de gevaarlijke Klokosberg, waar hij het grootste deel van zijn leven doorbracht. Op den duur ontstond daar het klooster van de Aartsengel Michaël, waar zich veel monniken verzamelden. Daar is hij ook gestorven in de ouderdom van 75 jaar, in 1450.

De heilige paus Damasus was een geleerde Spanjaard die zowel Latijn als Grieks kende. Zijn vader was priester geweest van de titelkerk van de heilige Laurentius in Rome, en ook Damasus diende in deze kerk, maar als ongehuwde priester. Als diaken vergezelde hij paus Liberius toen deze naar Beraea verbannen was, maar later wendde hij zich van hem af, keerde naar Rome terug en sloot zich aan bij de tegenpaus Felix. Na de dood van paus Liberius vormden zich in Rome twee partijen die bloedige gevechten leverden en waarbij vele doden vielen. Op den duur won de partij van Damasus, en in 366 werd hij tot paus gekozen. Maar nog jarenlang hield de strijd aan, die van beide zijden met grote verbittering en wreedheid werd gevoerd. Damasus is gestorven in 384.
Damasus was beroemd om de poëtische opschriften die hij op de graven der martelaren liet aanbrengen. Hij liet ingevallen catacomben weer opgraven‚ bracht versterkingen aan en lichtkokers, zodat ze voor het nageslacht bewaard bleven. Hij had contacten met de grote Griekse kerkvaders‚ en nam de jonge Hiëronymos in dienst als secretaris. Hij zette hem aan het werk met het vertalen van de Heilige Schrift uit het Grieks en Aramees en legde zo de grondslag voor de Vulgaatvertaling. Met medewerking van Hiëronymos kwam ook de Canon van de heilige Boeken tot stand in 382.
Damasus begon als eerste bisschop van Rome een vorstelijke hofhouding te voeren en nam de titel ‘Pontifex Maximus’ over van de Romeinse keizers. Hij sprak ook het eerste over de ‘Apostolische Stoel’. Door zijn bijna twintigjarige regeringsperiode heeft hij zijn stempel op het latere pausdom gedrukt.

De heilige Hunger, bisschop van Utrecht, heeft ten gevolge van de voortdurende invallen der Vikingen, het grootste deel van zijn episcopaat doorgebracht als balling in het klooster van de Sint-Odiliënberg bij Roermond, dat hem door keizer Lotharius geschonken was. Toch heeft Hunger de keizer openlijk berispt om zijn huwelijksontrouw. Hij is gestorven rond 866.

De heilige martelaren Victoricus, Fuscianus en Gentianus. Victoricus en Fuscianus waren reeds christen. Zij waren te gast bij Gentianus in Amiens en gaven hem onderricht in het geloof. Zij werden gearresteerd, gemarteld en ter dood gebracht in 303 onder Maximianus. Hun relieken zijn in Amiens en Saint-Quentin.

Ook nog op deze dag de heilige martelaren Akepsios, de vroegere afgodspriester, en de diaken Aithalas, te Arbela in Perzië onthoofd; evenals Barsabas, tijdens de grote ven/olging van Sapor in 342; Terentios, Vikentios, Emilianos, en Bebaia, gedood met het zwaard; Trason, Pontianus en Pretextatus, die de gevangenen bijstonden tot ze zelf de marteldood ondergingen onder Maximianus; en Eutychius, ter dood gebracht in Spanje.

Eveneens op deze dag de heilige de priestermonnik Auprius, 7e eeuw; en bisschop Sabinus van Piacenza.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.