De heilige martelaar Methodios, bisschop van Patara, en misschien ook van Olympia. Hij was een groot geleerde en beroemd door zijn welsprekendheid. Ook heeft hij een verhandeling geschreven tegen de leer van Origenes waar deze veronderstelt dat de zielen reeds bestonden, voor de geboorte van de mens op aarde. Hij is door de heidenen onthoofd in Chalcis (Syrië), in 312.

De heilige martelaren, de priester Aristokles, de diaken Demetrianos, en de lezer Athanasios, van de kathedrale kerk te Tamasos op Cyprus. Aristokles werd inwendig aangespoord naar Salamis te gaan, waar hem de martelkroon wachtte. De beide anderen gingen met hem mee en zij begonnen in die stad te prediken. Zij werden gevangen genomen, onder foltering ondervraagd en op verschillende wijze ter dood gebracht in 306, onder Diokletiaan.

De heilige Leukios, geboren in Alexandrië, werd bisschop van Bruntisiopolis (Brindisi), nadat hij met zijn vader als monnik had geleefd. Hij is gestorven in de 5e eeuw, tijdens de regering van keizer Theodosios II.

De heilige Nahum was leerling van de heilige Kyrillos en Methodios. Hij predikte het Evangelie in Devol aan het Ochridmeer. Zijn gedachtenis wordt gevierd op 23 december.

Gedachtenis van de overbrenging van de relieken van de heilige Gurias, aartsbisschop van Kazan, 1630.

Ikoon van de heilige Moeder Gods: Hodegitria -Zij die de weg wijst-, in het Xenofonklooster op de Athos.

De heilige Makarios, bisschop van Petra in Palestina, die eigenlijk Arios heette. Hij werd door de ariaanse keizer Konstantios verbannen naar Noord-Afrika, en is in ballingschap gestorven, rond 350. De heilige Athanasios schrijft over hem in een brief aan de kluizenaars van Egypte.

De heilige martelaar Silverius, paus van Rome van 536-538. Hij werd gekozen nadat de zetel 47 dagen vacant was, ofschoon hij pas subdiaken was. Het was een gevaarlijke tijd, vol intriges van de kant van het keizerlijk hof, waar de keizer en de keizerin tegenovergestelde partijen begunstigden. Er werden valse beschuldigingen uitgebracht, die weerlegd werden door de griekse bisschop van Patara, die zich daarvoor naar keizer Justinianos begaf. Deze gaf opdracht dat Silverius in zijn ambt hersteld moest worden, maar op de terugweg naar Rome werd hij opnieuw gevangen genomen en naar een onbewoonbaar eilandje gebracht, waar hij van honger gestorven of rechtstreeks vermoord is in 538.

De heilige Kallistos, patriarch van Konstantinopel, 1350-1362. Als Athosmonnik was hij gedurende 28 jaar, in de skite van het klooster Filotheou, onder de leiding geweest van de heilige Gregorios van de Sinaï. Na 4 jaar patriarchaat keerde hij nog eens voor een jaar naar de Athos terug voor geestelijke kracht. Hij heeft in de Basilius-Liturgie het gezang ingevoerd: “Over u, begenadigde, verheugt zich de hele schepping…” Kallistos is gestorven te Fer, toen hij op reis was in Servië.
Hij heeft het leven geschreven van de heilige Gregorios, en een aantal homilieën.

De heilige Adalbert, bisschop van Maagdenburg. Hij was monnik in het klooster van Trier en werd toen, na een verzoek van de heilige Olga aan keizer Otto de Grote om missionarissen te zenden, aan het hoofd van een delegatie naar Kiev gestuurd. In 961 kwamen zij bij de russische grens, doch daar stieten zij op heftige tegenstand van Olga’s heidense zoon Swjatoslav, die sommige van de missionarissen doodde. Adalbert ontkwam en keerde daarop naar Duitsland terug, waar hij abt werd van een klooster te Weissenburg. Hij deed alles om de studiezin onder de monniken te bevorderen. In 968 werd hij de eerste aartsbisschop van Maagdenburg. Tot aan zijn dood, 13 jaar later, deed hij veel missiewerk onder de Wenden en hij kon drie nieuwe diocesen oprichten. Hij is gestorven te Merseburg in 981.

De heilige Bainus, bisschop van Terwaan en abt van Sint Wandrille (Fontenelle), waar hij zich later teruggetrokken heeft en tot abt gekozen werd. Door hertog Pepijn werd hij uitgenodigd om ook de door Pepijn gebouwde abdij van Fleury onder zijn bestuur te nemen. De heilige Bainus is gestorven tegen 711.

De heilige priester-martelaar Goban (Gobain). Hij was een ierse priester die in gezelschap van de heilige Fursey in 637 naar Engeland kwam, waar ze goed werden ontvangen door Sigebert, de koning van de Oost-Angelen, en een klooster stichtten in Suffolk. Na 644 kwam hij in Frankrijk, misschien verdreven door de invallen van koning Penda met zijn Merciërs. Hij vestigde zich in Corbeny, waar in die tijd nog geen klooster was.
Later begaf hij zich naar Laon en bouwde een kluis in het woud bij de Oise, en vervolgens, samen met de bevolking, ook een kerk, tijdens de regering van Clotarius III (656-670), die hem in alle opzichten steunde. Een groep barbaren uit Noord-Duitsland viel het land binnen, verwoestte de gehele streek en doodde Goban. Zijn gedachtenis bleef bewaard en op de plaats van zijn graf groeide het stadje Saint-Gobain.

De heilige priester Novatus, een zoon van de christen-senator Pudens uit een gezin van heiligen: een broer, Timotheüs, en twee zusters, Pudentiana en Praxedes. Een andere zuster, Potentiana, was reeds gestorven, en Praxedes was zeer verdrietig. Veel christenen kwamen haar daarom bezoeken, en ook haar broer, de priester Novatus, “die veel christenen steunde door zijn aalmoezen”.
“Toen Novatus gedurende ruim een jaar weerhouden was haar te bezoeken, doordat hijzelf ernstig ziek was, stelde de zalige Praxedes aan onze vader, de heilige Pius, voor om hem samen te gaan bezoeken en hem door hun gezamenlijk gebed te genezen. Zo werd besloten, en de volgende avond gingen we met bisschop Pius, en de maagd des Heren, naar de Godsman Novatus. En toen de Godsman Novatus hoorde dat we bij hem wilden komen, dankte hij God dat Deze hem waardig geacht had het bezoek te ontvangen van de heilige bisschop Pius en de maagd des Heren. We bleven een week bij hem, en het geviel dat de Godsman Novatus overging naar de Heer dertien dagen later, om de beloning van het hemels Koninkrijk in ontvangst te nemen”. Aldus een brief van de heilige Pastor. Het was het jaar 151.

De heilige martelares Gemma, was de dochter van een heidense edelman in Saintonge. Toen zij weigerde te trouwen met een jongeman die hij voor haar bestemd had, mishandelde hij haar zo hevig dat zij aan de opgelopen verwondingen stierf.

De heilige moniale Florentia, zuster van de heilige bisschoppen Leander en Isidoros. Florentia is gestorven in 530, en zij zijn bij elkander begraven in de kathedraal van Sevilla.

De heilige moniale Edburga (Idaberga) een dochter van de felle christenhater, koning Penda. Zij leefde en werd begraven in het klooster van Dormundecastre in de tweede helft van de 7e eeuw.

De heilige Studios, een edelman, was consul in Konstantinopel. In 463 bouwde hij de kerk van de heilige Joannes de Voorloper aan de Gouden Hoorn, en ook het klooster dat naar hem Studion heet. Het werd een van de beroemdste kloosters van die eeuwen door de vele heiligen, grote mannen, geestelijke leiders, asketen en martelaren die er gevormd zijn. Een van de bekendste is de heilige Theodoros de Studiet.
Het klooster werd door de Kruisvaarders verwoest in 1204, maar in 1293 weer opgebouwd door de Paleoloog keizer Andronikos II. Daarna is de kerk enige eeuwen een moskee geweest, nu is het een ruïne.

Ook op deze dag de heilige martelaren Innas, Pinnas en Himmas (zie 20 januari); en Paulus en Cyriacus te Tomi in Pontus.

Eveneens op deze dag de heilige Nikolaas Kabasilas, bisschop van Dirrachys; vorst Gleb Andrejewitsj van Wladimir, een rechtvaardig heerser, gestorven in 1175; en Hildemarca, abdis te Fécamp, 682.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.