De heilige Basilios de Belijder, bisschop van Parium (Klein-Azië) heeft onder Leo de Isauriër veel moeten lijden omwille van de iconenverering. Hij werd van de ene plaats naar de andere verdreven, waar hij door zijn voorbeeld van moed en geduld de gelovigen sterkte om standvastig te blijven in de orthodoxie. Tenslotte is hij in vrede gestorven, in de eerste helft van de 8e eeuw.

De heilige Anthusa verdeelde na de dood van haar vader, keizer Konstantinos Kopronymos in 775, haar persoonlijk vermogen onder de armen, en vertrok op pelgrimstocht naar de heilige plaatsen, om daarna in te treden in het klooster van de heilige Eufemia. Zij werd een voorbeeldige moniale en werd tot overste gekozen in het stadsklooster Omonia van Constantinopel. Zij liet zich niet gelden en nam deel aan al het kloosterlijk werk, tot aan haar dood in 811. Zij was toen 52 jaar oud.

De heilige Isaäk de kluizenaar (ook wel de Syriër II genoemd), had zijn vaderland Syrië verlaten toen daar het monofysitisme de overhand kreeg. Hij zwierf rond tot hij zich vestigde op de Monte Luko bij Spoleto in Italië. Hij leidde een leven van volkomen onthechting en won het vertrouwen van de plaatselijke bevolking, die hij vaak op wonderbare wijze wist te helpen in hun noden. Er kwamen ook enige leerlingen die zijn leven deelden en door hem onderricht werden, maar er ontstond geen klooster. Na zijn dood, rond het midden van de 6e eeuw, werd Isaäk eerst onder zijn kluis begraven. Later werd tot zijn gedachtenis een kerk gebouwd in Spoleto, waarheen zijn relieken werden overgebracht.
De heilige Gregorios de Grote schrijft over hem in zijn Dialogen: Eens kwam een groep bijna naakte bedelaars bij hem om kleren vragen. Isaäk stuurde een van zijn monniken naar een holle boom aan het eind van de weg, om mee te brengen wat hij daar vond. Hij kwam terug met een pak kleren die lsaäk aan de bedelaars uitdeelde. Vol schaamte herkenden zij hun eigen kleren, die ze daar tevoren verstopt hadden.

Iemand anders, die naar hem gestuurd was met een aantal bijenkorven, had er een onderweg voor zichzelf verborgen. Isaäk waarschuwde hem toen dat hij op de terugweg voorzichtig moest zijn met die korf, want die was intussen door een nest adders in beslag genomen. “Pas op dat je niet gebeten wordt!”

De heilige Zeno, bisschop van Verona, een Griek uit Syrië, die een studietocht maakte door Italië, om oude, christelijke geschriften na te speuren. De inwoners van Verona, waar de bisschopstroon vacant was en die onder de eigen geestelijkheid geen geschikte opvolger vonden, zagen deze ernstige priester die zich zo intens met de heilige Schrift bezighield, als een geschenk uit de hemelen zij kozen hem tot bisschop. Het bleek een juiste keuze. Terwijl een groot deel van Italië ten prooi viel aan de ariaanse ketterij, die begunstigd werd door keizer Constantius, wist Zeno, door de kracht van zijn overtuiging en zijn welsprekend woord, telkens weer velen terug te brengen tot de orthodoxie, terwijl ook vele heidenen zich lieten dopen.
Hij maakte de mensen enthousiast voor de heilige diensten en allen droegen bij tot het bouwen van een grote kerk. Tegelijk organiseerde hij de zorg voor de armen. Hij bezocht de mensen en zag waar nood heerste; hij hielp daar op discrete wijze en bespaarde hun de schaamte om hulp te moeten vragen.
Eveneens hield hij inzamelingen voor het loskopen van krijgsgevangenen‚ waarvan er velen waren door de voortdurende invallen der Gothen in het verzwakte Romeinse Rijk, ook al gebeurde dat in de ver verwijderde grensgebieden van Oost-Europa. Zelf gaf hij het voorbeeld door zichzelf geen enkele luxe te gunnen en niets meer te gebruiken dan wat strikt noodzakelijk was om in leven te blijven.
De heilige Ambrosius schreef over hem dat hij in Verona twee soorten gewijde maagden had: zij die thuis leefden, en anderen die gemeenschappelijk leefden onder zijn bestuur. Dit schijnt een van de eerste vormen van het kloosterwezen te zijn in het Westen, want Ambrosius vermeldt het als een nieuwe uitvinding.
Zeno had veel te verduren tijdens het bewind van de ariaanse keizer Valens, en daarom wordt hij ook wel als martelaar geëerd, maar hij is toch in vrede gestorven. in 380.
Tijdens zijn gedachtenis-feest op deze dag van het jaar 558 werd de stad getroffen door een grote overstroming, maar ofschoon het water hoog stond tegen de muren, tot aan de vensters, drong het toch niet de kerk binnen, waar toen een groot deel van de bevolking was samengestroomd.
Er werd zonder ophouden gebeden, 24 uur lang; toen trok het water zich terug. Deze gebeurtenis wordt vermeld door Paus Gregorius en door bisschop Rothaldus van Verona.
Zeno was beroemd om zijn welsprekendheid; er zijn 93 preken van hem bewaard gebleven. Zij vormen de oudste Latijnse homilieën-bundel. Hij behoort tot de populaire heiligen van Italië en Zuid-Duitsland. Reeds spoedig waren 40 kerken aan hem toegewijd, naast een aantal kloosters en vele kapellen. In de middeleeuwen kwam de gedachte op dat hij uit Afrika stamde en hij wordt afgebeeld als zwarte, misschien omdat er een beeld van hem bestond uit zwart marmer.

De heilige Akakios werd, toen hij 23 jaar was, als monnik aanvaard door de heilige Dionysios van de Olympos. Na diens dood ging hij naar de Athos en leefde daar nog 20 jaar in de Kavsokalyvische Skite in strenge ascese. Na op verschillende plaatsen verblijf te hebben gehouden, leefde hij tenslotte in een kleine grot tezamen met een mede-monnik, Maximos‚ in zware arbeid. Hij was een van de grote geestelijke vaders van de Athos-berg, profetisch begaafd; verschillende monniken zijn door hem voorbereid op de marteldood. Hij bereikte de leeftijd van 98 jaar en is gestorven in 1730.

De heilige Basilios, bisschop van Rjazan, waarheen hij was gegaan nadat zijn eerste bisschopszetel, Murom, door de Tataren was verwoest, en de bevolking hem daarvoor verantwoordelijk stelde. Basilios verdedigde zich niet, bleef de gehele nacht bidden voor de wonderbare icoon van de Moeder Gods en vierde de volgende ochtend met het trouwe deel van de bevolking de heilige Liturgie. Daarna spreidde hij zijn mantia uit op de rivier en zeilde daarop, leunend op zijn staf, stroomafwaarts. Nu begrepen de Muromers wie ze gingen verliezen en ze riepen hem vol berouw achterna terug te keren, maar Basilios kwam niet terug op een eenmaal genomen besluit. Zo kwam hij in Rjazan en in 1291 verplaatste hij daarheen de kathedra. In 1295 is hij gestorven.

De Gordel van de heilige Moeder Gods, die in 942 onder grote vreugde werd teruggebracht vanuit Kappadocië naar Constantinopel.

De heilige Neofytos de ingeslotene. Hij was geboren in 134 te Leukaros (Cyprus) en hij bouwde het beroemde klooster Enkleistra, waar hij heel zijn leven doorbracht in gebed en studie. Hij matte tevens zijn opstandig lichaam af door zware ascese, zodat hij tot de beroemdste asceten van Cyprus behoort. Hij schreef godsdienstige werken met de pen van een dichter. In de bij het klooster behorende grot is hij begraven.

De heilige Sergios, patriarch van Constantinopel, een geleerd en deugdzaam man, was monnik van het klooster van de heilige Manuël, waarvan hij later ook abt werd. Op vrij hoge leeftijd werd hij patriarch in het jaar 999, en hij heeft toen de kerk nog 20 jaar bestuurd, totdat hij stierf in 1019. i

De heilige Julius l, paus van Rome van 337 tot zijn dood in 352. Hij heeft veel gedaan om de heilige Athanasios te steunen in zijn strijd tegen de Arianen.

Ook nog op deze dag de heilige martelaren Victor, catechumeen te Braga in Portugal, die op een feest weigerde te offeren. Hij werd gefolterd en gedood; de monnik-martelaren Menas, David en Johannes‚ die in Palestina door de Arabieren zijn gedood, 7e eeuw; Demas en Protion (Proklion), omgebracht met het zwaard, ten tijde van keizer Maximiaan (286-405); en Vissia, een maagd, ter dood gebracht in Fermo.

Eveneens op deze dag de heilige Amfisa, maagd, 801 ; Constantius, bisschop van Gap, 6e eeuw; Florentinus‚ abt te Arles, 533; Erkembode, bisschop van Therouanne‚ 742; en Damianus, bisschop van Pavia.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.