De heilige Theodosios de Grote, de eerste Cenobiet. Als jongeman trok hij weg uit Kappadocië op bedevaart naar het Heilig Land, en ook om de beroemde woestijnvaders in Syrië te bezoeken. Zo kwam hij bij de heilige Simeon de Styliet, de zuilbewoner, in de streek van Antiochië. Deze voorzegde hem dat hij aan het hoofd van veel kloosters zou komen staan om veel zielen aan de macht van de duivel te ontrukken. Theodosios geloofde daar niet in, want heel zijn verlangen ging uit naar een geestelijk leven in volkomen eenzaamheid. Na een periode van opleiding leefde hij inderdaad geheel alleen in een grot bij een kleine oase, waar enkele dadelpalmen groeiden en waar wat groente kon worden gekweekt. Bij de schaarse contacten met bezoekers bleek echter dat hij de gave van geestelijke leiding bezat, en toen hij, na lang aandringen van hun zijde, eenmaal enkelen van hen als leerling had aanvaard, was de toevloed van nieuwe zoekenden niet meer tegen te houden. Er ontstond een grote gemeenschap waarvoor Theodosios een kerk moest bouwen, verschillende monnikshuizen, een hospitaal en een groot gastenhuis. Zo ontstond het eerste klooster dat werd ingericht volgens de ideeën van de heilige Basilios, waarbij werd uitgegaan van een gemeenschappelijk leven. God zegende zichtbaar deze levenswijze, want hoewel de toekomst er vaak dreigend uitzag door de armoede van de grond die niet in staat was te voorzien in de behoeften van zulk een menigte broeders, nog vermeerderd door grote aantallen armen en pelgrims, werd het dreigend gebrek telkens weer afgewend door de gebeden van de heilige, waardoor de voorraden vaak op wonderbare wijze werden aangevuld. Veel monniken uit zijn klooster werden ook gekozen als bisschop, of als abten van andere kloosters, zodat de voorspelling van de heilige Simeon letterlijk in vervulling ging. Door dit alles werd Theodosios een man van gezag, ook op kerkelijk terrein, en speelde hij ook een beslissende rol in de strijd tegen de ketterijen van Eutyches en de monofysieten. Daarom werd hij ook door de keizer in ballingschap gezonden, maar deze gedwongen ontberingen konden zijn lichaam niet breken dat door zoveel vrijwillige ascese was gehard. Hij stierf, 105 jaar oud, in 529 en werd met grote eerbied begraven in de grot waarin hij zo lang had geleefd.

De heilige Michaël Klopski stamde uit een vorstengeslacht, maar hij verliet alles om het leven te leiden van een dwaas om Christus. Later trad hij als onbekende monnik in het Klopskiklooster bij Novgorod, waar hij alleen maar domweg herhaalde wat er tegen hem gezegd werd. Om zijn klankrijke stem werd hij tot lezer aangesteld in de kerk en de refter. Daardoor werd hij herkend door een der edelen uit zijn geboortestad, die op bezoek gekomen was. Hij volhardde in zijn strenge levenswijze en omgaf zich met een schijn van achterlijkheid. Maar zoals vaak bij deze vrijwillige dwazen gebeurde, schonk God hem de gave der profetie. Zo leefde hij 44 jaar in Klopski totdat hij stierf in 1452.

De heilige Theodosios van Antiochië leidde in de 4e eeuw een leven van onophoudelijk gebed in de eenzaamheid. Hij onderhield altijd strenge vasten, terwijl hij zijn lichaam nog afmatte door het te omslingeren met zware ketenen. Zo is hij gestorven in 412.

De heilige Theodosios van de Athos was vanaf zijn 18e jaar monnik in het klooster dat gesticht was door zijn oudere broer, de heilige Dionyssios. Om zijn voorbeeldig leven werd hij tot abt gekozen van het nabijgelegen Filotheou-klooster. Bij een overval door de Turken werd hij gevangen genomen en in slavernij gebracht.
Nadat hij weer losgekocht was, werd hij bisschop van Trapezont, waar hij ook gestorven is; 14e eeuw.

De heilige Vitalios was monnik in het klooster van de beroemde abt Seridos, bij Jeruzalem. Omdat Vitalios al zo jong in het klooster gekomen was en niets van de wereld kende, wilde Seridos zekerheid hebben over zijn roeping en hij zond hem naar Alexandrië om dit proefondervindelijk na te gaan. Daar zette Vitalios zijn leven van gebed voort. Hij was geschokt toen hij ontdekte hoeveel jonge vrouwen daar van ontucht moesten leven. Hij nam zwaar werk aan waarmee hij tien obolen per dag verdiende. Daarvan gebruikte hij er één voor zijn levensonderhoud en de negen andere gaf hij elke avond aan een andere vrouw om haar die avond van zonde vrij te houden. Hij bleef dan heel de nacht op om voor haar te bidden terwijl hij haar bezwoer om het aan niemand te vertellen. Dit zware leven hield hij niet lang vol, en na zijn dood werden deze feiten bekend aan de bisschop van de stad, de heilige Johannes de Barmhartige, in wiens levensbeschrijving deze geschiedenis vermeld wordt. De heilige Vitalios leefde in de 5e eeuw.

Ook nog op deze dag de heilige martelaren: Hyginus‚ bisschop van Rome, ter dood gebracht in 142; Melchiades, eveneens bisschop van Rome, die gemarteld werd onder Maximiaan, maar in leven bleef omdat in die tijd de vrede werd geschonken aan de Kerk; Salvius, gemarteld in Noord-Afrika; in Carthago heeft de heilige Augustinus een Iofrede over hem gehouden bij de herdenking van zijn sterfdag; Stefanos in Plakidianes; Theodoros en de archimandriet Agapios; Alexander, bisschop van Piceno; Salvius, bisschop van Amiens, gedood in 625; Petrus, Severus en Leucius te Alexandrië.

Eveneens op deze dag de gedachtenis van de heilige Theodosios uit Cappadocië, die veel heeft moeten lijden omwille van het geloof maar tenslotte in vrede ontslapen is in het klooster dat hij op een berg bij Jeruzalem had doen bouwen; Palemon in Opper-Egypte, de geestelijke vader van de heilige Pachomios; Leucius bisschop van Brindisi; Anastasius op de berg Soratte in Italië, die stralend van vreugde is opgegaan naar de Heer; en de maagd Honorata in Pavia.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.