De heilige Basilios, bisschop van Amasia, stond onbevreesd de vervolgde christenen bij. Eveneens bestreed hij de ariaanse ketterij in een rondzendbrief die hij richtte aan de verschillende kerken. Hij werd wreed vermoord in 322 omdat hij een door keizer Licinius begeerde christen-slavin, de heilige Glafyra, een schuilplaats had verleend met behulp van de keizerin, de zuster van keizer Constantijn. Zij werd ontdekt door een brief die zij aan de keizerin gezonden had om hulp voor de kerkbouw-plannen van de bisschop. Zij overleed echter voordat zij opnieuw gevangen genomen kon worden en Basilios moest de wraak van de keizer verduren.

De heilige Stefanos‚ bisschop van Perm, is een voorbeeld van een typisch Russisch missionaris-leven. Als zoon van een lector diende hij van kind af in de kerk. Daar kwam hij in aanraking met mensen uit de stam der Sirjanen, die nog grotendeels heiden waren. Hij leerde hun taal en besloot aan hun bekering te werken. Dit ideaal bleef in zijn geest leven toen hij monnik werd in het Gregoriosklooster van Rostov. Hij vond daar begrip en medewerking, en ook de middelen om aan het noodzakelijke vertaalwerk te beginnen.
Toen het Evangelie in het Sirjaans gereed was, ging hij, met zegen van bisschop Gerasimos van Kolomna‚ naar de streek van Perm in 1370.

Door zijn tegelijk gezagvol en beminnelijk optreden won hij de harten van het gewone volk. God zegende zijn inspanningen en nog geen 10 jaar later was het grootste deel van de Sirjanen gedoopt. Ook de vorst en de sjamaan had hij weten te overtuigen toen God zijn woorden door tekenen bekrachtigde.
Zijn werk vond ook waardering bij het kerkelijk bestuur, en in 1383 werd Stefanos door metropoliet Pimen tot bisschop van Perm gewijd. Nu kon hij nog doelmatiger optreden: hij bouwde kerken, opende scholen, leidde priesters op, vertaalde de diensten in het Sirjaans, zodat deze in de volkstaal gevierd konden worden. Hij zorgde ook voor Russische steun in moeilijke omstandigheden: mislukte oogst, invallen van omringende stammen e.d. Ook vond hij tijd om iconen te schilderen voor zijn kerken, en hij leidde daartoe ook anderen op.
In 1396 ging hij naar Moskou om over de toekomst van de aan hem toevertrouwde kerk te spreken. Tijdens deze opdracht werd hij ziek en is hij gestorven.

De heilige Joannikios Djewitsj uit Dalmatië wist zich reeds als jongeman tot het strengste monniksleven geroepen. Hij vestigde zich in een spelonk van de Djewitsj-berg (Maagdenberg), langs de oever van de lbar-rivier die de grens vormt tussen Servië en Bulgarije. Zoals met vele asceten gebeurde: er kwamen mensen naar hem toe, een aantal raakte in de ban van zijn heilige persoonlijkheid, en er ontstond een klooster. Daar is hij ook gestorven, nadat hij 70 jaar als monnik had geleefd.

De heilige Marcellinus, paus van Rome in het begin van de 4e eeuw. Er is een omstreden beschuldiging dat hij zich had laten overhalen aan de afgoden te offeren, maar dat hij enige tijd later berouw kreeg en alsnog de marteldood verduurde in 304.

De heilige Anacletus (Cletus), 2e of 3e bisschop van Rome, gedurende enkele jaren rond 70. Hij is waarschijnlijk daartoe aangewezen door de heilige Petros die omstreeks die tijd in Rome kwam, terwijl de heilige Paulos zijn terechtstelling afwachtte in de gevangenis. Het is niet duidelijk of de Romein, de heilige Clemens, die vanaf het jaar 58 door de apostel Paulos als zijn medewerker wordt genoemd, vóór of na Anacletus bisschop van Rome is geweest.

De heilige Hicharius (Hiquier), abt van Centule, bij Abbeville. Hij was daar geboren rond het jaar 600 en werd door twee Ierse monniken, die daar passeerden, tot het geloof gebracht. Hij begon toen een leven van ascese en zelfverloochening. Dat trok de aandacht en hij werd priester gewijd, waarna hij Ierland bezocht om het kloosterleven te leren. Toen hij naar Frankrijk terugkeerde werd hij opgeëist om koning Dagobert te bezoeken. Deze zag dat hij de juiste man was en steunde hem toen hij een abdij stichtte in zijn geboorteplaats, in 638, en nog een andere abdij in het naburige woud van Cressy. Nadat hij de kloosters op gang had gebracht, trok hij zich, samen met een metgezel, nog verder terug in het bos. Hij wordt afgebeeld met de heraldische lelie op zijn habijt, als aanduiding van zijn verwantschap met het Franse koningshuis.

De heilige Trudpert zocht een teruggetrokken leven in de vrije natuur om al zijn tijd aan de dienst van God te wijden. Na een pelgrimstocht naar Rome kwam hij terug in het Munsterdal, een van de mooiste streken van het Zwarte Woud, en hij vestigde zich daar, hoog op de berghelling, in 640. De plek was hem gewezen door graaf Othpert van Habsburg, die met vreugde een man Gods op zijn gebied verwelkomde en een kleine kapel voor hem bouwde, toegewijd aan de heilige apostelen Petros en Paulos en ingewijd door de bisschop van Konstanz. Deze wilde eveneens van dienst zijn en zond twee van zijn knechten om Trudpert te helpen bij het vellen van bomen en het bijeengaren van hooi voor zijn geiten die hem in de winter van leeftocht moesten voorzien.
De kluizenaar moet een indrukwekkende persoonlijkheid zijn geweest, misschien van hoge geboorte, gezien het feit dat hij door graaf en bisschop zo voorspoedig werd geholpen. Maar misschien was dat juist de oorzaak dat hij geen goede verstandhouding had met de knechten die kennelijk tegen hun zin naar die verre uithoek waren gestuurd om hem te dienen. We weten alleen dat op een zonnige dag Trudpert op de bank voor de kluis lag te slapen en dat de ene knecht hem met een bijl de schedel kliefde, in het jaar 643. Hij liet de bijl in de wonde-steken en beide knechten sloegen op de vlucht. Later verrees op deze plaats een klooster dat de naam van Trudpert draagt.

Ook nog op deze dag de heilige martelaren Petrus, de eerste bisschop en martelaar van Braga in Portugal; en Lucidius, bisschop van Verona.

Eveneens op deze dag de heilige monnik Nestor de Zwijger (de Hesychast); de moniale Justa; de monniken Andreas en Anatolios‚ leerlingen van de heilige Euthymios de Grote; Clarentius, bisschop van Vienne, tegen 620; Exuperantia, maagd te Troyes, tegen 380; en Emmon, bisschop van Sens, tegen 675.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.