De heilige Diomedes uit Tarsos leefde als arts in Nicea. Hij genas de zieken niet alleen naar het lichaam, maar schonk ook gezondheid aan hun ziel, daar zijn edelmoedigheid en vurige overtuiging hen er vaak toe bracht ook christen te worden. Daarom werd hij tijdens de vervolging van Diokletiaan in 304 als christen gevangen genomen en geboeid naar Nikomedië gebracht om daar terechtgesteld te worden. Hij stierf echter onderweg, waarschijnlijk aan een hartaanval. De soldaten hieuwen hem het hoofd af om dit naar de keizer te brengen als bewijs dat zij hem niet hadden laten ontsnappen, maar zij werden daarvoor met blindheid gestraft. Zij begrepen de reden en genazen toen zij het hoofd weer bij het lichaam legden. De heilige Diomedes wordt aangeroepen bij het sacrament van de ziekenzalving.

De heilige Gerasimos was in 1509 geboren in Trikala (Peloponnesos), uit de beroemde familie Notaras. Hij was een intelligente en ijverige knaap, en reeds jong legde hij zich toe op de studie van de Heilige Schrift. Hij wilde Christus zo consequent mogelijk navolgen, en toen hij volwassen werd, trok hij daarom weg uit zijn land en de eervolle toekomst die hem daar wachtte, en ging naar het voor de westkust gelegen eiland Zakynthos. Daar leefde hij enige tijd als kluizenaar, maar hij begreep dat hij daar nog niet rijp voor was.
Hij trok toen heel het Griekse gebied rond op zoek naar geestelijke leermeesters, en bij elk van hen bleef hij enige tijd. De langste tijd verbleef hij op de Heilige Berg, de Athos. Vandaar trok hij naar Jeruzalem om de heilige plaatsen te vereren waar onze Verlosser had geleefd. Ook trok hij door heel het Midden- Oosten, de woongebieden van de oude woestijnvaders. Bij zijn terugkeer ging hij weer naar Jeruzalem en was daar een jaar lang altaar-dienaar in de kerk van het levenschenkend Graf. Hij werd opgemerkt door de heilige patriarch Germanos. Deze wijdde hem priester en Gerasimos diende bij hem gedurende 12 jaar.

Na een verblijf aan de Jordaan, waar hij de volkomen veertigdaagse vasten hield, zonder ook maar iets te eten of te drinken, begon hij weer een trektocht over Kreta naar Zakynthos, waar hij een kleine grot vond in een steile rotswand boven de zee. Daar leefde hij 5 jaar, uitsluitend van een weinig gekookte peulvruchten.
Maar weer trok hij verder en hij kwam tenslotte op het eiland Kefalonia. Bijna een jaar bleef hij in een grot bij Spelaion, en vertrok toen naar Omala, waar midden in het bos een icoon was gevonden van de heilige Moeder Gods, door het nachtelijk licht dat ervan uitging en door de bomen scheen. Op uitnodiging van de priester van het dorp en diens beide zusters, die daar als monialen leefden, vestigde Gerasimos zich op de plaats van de vondst. Hij begon de plek te ontginnen, rooide de bomen, groef een bron uit en legde een boomgaard en wijngaard aan. Het is de enige bron die in heel de omtrek te vinden is en levert nog altijd overvloedig water, ook wanneer alle andere putten in die streek uitgedroogd zijn.
Gerasimos bouwde daar een kerkje en verschillende cellen, en er ontstond een zusterklooster waar hij dagelijks onderricht gaf. Vele zieken kwamen naar hem toe en vonden genezing door zijn gebed. Ongelukkigen vonden troost door zijn woorden. Wie door kwade hartstochten bevangen waren, kwamen tot bekering.
Langzamerhand was Gerasimos meer dan 70 jaar oud. Hij had 19 jaar in Omala geleefd. Nu riep hij nog eenmaal zijn geestelijke kinderen bijeen en vertelde hun dat het einde van zijn leven was gekomen. Hij vermaande hen nog eens om de goede strijd te volbrengen en zegende hen voor de laatste maal. Toen vertrok zijn ziel naar het hemelse vaderland. Vele wonderen geschiedden bij zijn graf.

De heilige Stamatios uit Volos in Thessalië. Hij was met enkele andere inwoners naar Konstantinopel gegaan om bij de Grootvizier te klagen over de onderdrukking door de Turkse bestuurder. Ze werden weggejaagd, maar Stamatios, de woordvoerder, werd gevangen genomen, en toen hij niet tot de islam wilde over- gaan, werd hij gedood, in 1680.

De heilige Timotheos, aartsbisschop van Evripos, was geboren tegen 1510, in het Albanees sprekende dorpje Kalamos in Attika, waar zijn vader priester was. Reeds als kind was hij een voorbeeldig christen, en hij werd bij de geestelijkheid ingelijfd. Later werd hij bisschop in het naburige Oropos, en tenslotte aartsbisschop van Evripos, op het grote eiland Evvia. Hij was daar te populair en hij werd door de Turken van het eiland verjaagd.
Zo kwam hij op de berg Pendeli, ten noordoosten van Athene. Daar hadden zich reeds vele kluizenaars gevestigd, maar Timotheos bracht hen bijeen en stichtte in 1578 het Pendeli-klooster. Gedurende twee jaar voerde hij zelf het bestuur, daarna trok hij zich terug om als kluizenaar te leven op verschillende plaatsen van het platteland van Attika.
Tenslotte vestigde hij zich op het eiland Kea, waar hij nog een klooster stichtte, ter ere van de heilige Panteleimon, terwijl hijzelf zich terugtrok in een grot, waar hij ook gestorven is in 1590. Zijn relieken zijn overgebracht naar het Pendeli-klooster, waar nog zijn schedel wordt vereerd.

De heilige Arsakios, een Pers, was een verzorger van de leeuwen die gebruikt werden voor het verscheuren van mensen. Toen hij christen geworden was gaf hij dit werk op en verhuisde naar Nikomedië, waar hij een ascetisch leven leidde.
Eens werd hij in een visioen gewaarschuwd de stad te verlaten, omdat er een groot onheil stond te gebeuren. Hij haastte zich naar de kerk en beproefde de geestelijken over te halen zich op een bijzondere wijze tot God te wenden, opdat de arm van Zijn toorn zou worden afgewend. Niemand wilde echter naar hem luisteren.
Hij ging naar huis, wierp zich op de grond en smeekte God hem het gezicht te besparen van de ondergang van de stad waar hij zo lang in vriendschap met Christus had geleefd. Kort daarna ontstond er een hevige aardbeving die vele huizen en gebouwen deed instorten, waarop de rest door de ontstane branden werd verwoest. Zij die daarbij niet waren omgekomen vluchtten naar de citadel buiten het rampgebied. Daar werd Arsakios gevonden, ter aarde gebogen alsof hij nog in gebed was, maar hij was gestorven, in het jaar 358.

Gedachtenis van de ‘Niet met handen gemaakte’ icoon van onze Heer, de Achiropiitou. Volgens de kerkschrijver Eusebios (Eus. 1e boek, c. 18) ontving koning Abgar van Edessa (Mesopotamië) deze tijdens het leven van onze Verlosser. Abgar had de schilder Ananias naar Jezus gezonden voor een portret, maar deze kwam niet tot een resultaat. Toen vroeg de Heer om water, waste Zich het gezicht en schonk de doek waarmee Hij Zich had afgedroogd, en waarop Zijn afbeelding was achtergebleven, aan de schilder.

Eveneens op deze dag de heilige Cherimon, askeet in de Sketis-woestijn, einde 4e eeuw; Joachim, kluizenaar op de berg Osogov, begin 12e eeuw; Nilos, bouwer van het Moeder Gods-klooster in Eipirus; Eleutherius, bisschop van Auxerre, 561; Theodorus, bisschop van Sion (Zwitserland), 4e eeuw; Armeus, monnik, 6e eeuw; Ares, bisschop van Nevers, 6e eeuw; Simplicianus, bisschop van Milaan; en Rochus te Montpellier.

Ook nog op deze dag de heilige martelaren: Nikodemos van de Meteora, gedood in 1551; Alkibiades stierf de vuurdood; Basilea, maagd-martelares te Bayeux; Balsemon (Baussange) te Troyes, 5e eeuw; Titus, diaken van Rome, door de Gothen ter dood gebracht toen hij zijn geld onder de armen verdeelde; Ambrosius, de Honderdman, onder Diokletiaan gefolterd, verbrand en verdronken; en Basilios, Demetrios, Dorotheos, Jakobos, Sarantes en Serafim, doodgeslagen in Megaris.

Door de gebeden van deze en al Uw heiligen, Heer Jezus Christus onze God, ontferm U over ons en red ons. Amen.

teksten samengesteld door archimandriet Adriaan – eeuwige gedachtenis !
illustraties door matj. Johanna – eeuwige gedachtenis !
overgenomen met toestemming van het klooster St. Jan de Voorloper in Den Haag.